Lantotems
Vier Lantotems
Wil je iets zeggen tegen de capibara, kikker, otter of kardinaalvogel? Of vind je dat ze na één jaar nog langer mogen blijven hangen?
Mail dan naar: info@makersaanhetij.nl
Tijdens ons buurtonderzoek zagen we dat de schoonheid van Amsterdam-Noord in haar bewoners zit. Veel bewoners doen vrijwilligerswerk: ze zetten hun kracht in voor andere mensen en voor de stedelijke omgeving. Zonder daar iets voor terug te vragen. Met liefde, geduld, optimisme, initiatief en daadkracht transformeren zij de stad, de bewoners en zichzelf. MooiMakers wil deze mensen bedanken met ‘Lantotems’.
De bijzondere krachten van vrijwilligers doen ons denken aan de krachten van bijzondere dieren. In vier wijken hangen nu een Otter, een Rode Kardinaalvogel, een Kikker en een Capibara. Samen staan deze voor een breed scala aan prachtige eigenschappen.
De vier dierenkoppen zijn gevormd uit klei, gescand en vervolgens geprint met gerecycled plastic. Eenmaal in de lantarenpalen worden Lantotems gekleurde bakens met licht, waaronder je iemand zou kunnen bedanken. Een Lantotem maakt van een paal een plek, en geeft aanleiding voor een ontmoeting met een mooi gesprek.
speels optimisme
De Otter kijkt uit over het Mosplein in de Volewijck.
Otters hebben een hele leuke, positieve energie. Ze zijn nieuwsgierig en stappen onbevooroordeeld op andere dieren af. Ze zijn sterk afhankelijk van goeie netwerken. Otters zijn heel actief en spelen het liefst de hele dag, met hun jongen of geliefden
De Rode Kardinaalvogel zit in het Spreeuwenpark in de Vogelbuurt. Rode Kardinaalvogels zijn super trouw en blijven altijd bij elkaar. Ze werken heel goed samen. Mannetjes en vrouwtjes zingen allebei en ze delen hun melodieën. Wat ze precies fluiten blijft een mysterie, maar het klinkt vrolijk.
transformerende impact
De Kikker hangt boven de Gedempte Insteekhaven in de IJpleinbuurt.
Kikkers transformeren geweldig in hun leven. Ze kunnen heel lang stilletjes naar het water kijken om er vervolgens met een grote sprong in te duiken. Daarmee komt niet alleen de kikker zelf, maar ook de hele omgeving in beweging. Daarom hangt hij ook op zijn kop!
De Capibara kijkt uit over de Motorwal in het Hamerkwartier. Capibara’s zijn heel vriendelijk en leven in groepen. Ze zijn super toegankelijk en knuffelbaar: allerlei diersoorten spelen er omheen en gaan er zelfs op zitten, terwijl de capibara lekker uitrust of een stukje gaat zwemmen.
Aan het werk
Van kleikop naar 3D print
De kleikoppen worden met een handscanner 3D gescand om ze daarna 3D te kunnen printen.
Concept
We wilden een kunstwerk voor de openbare ruimte maken dat iets zegt over Noord, en ook persoonlijk iets kan betekenen voor bewoners.
We kwamen erachter dat er veel vrijwilligers zijn. We vonden dat de bewoners zèlf de buurt ‘mooi’ maken. Uit ons buurtonderzoek bleek verder dat lantarenpalen vaak lelijk gevonden worden, en er behoefte is aan meer kleur. We lieten ons inspireren door Haida totempalen die ook identiteit uitdrukken en een verhaal vertellen.
Symboliek
Welke dieren kunnen symbool staan voor de bijzondere krachten van vrijwilligers? We verdiepten ons in culturele diersymboliek maar besloten uiteindelijk om de meest universele symboliek te gebruiken, namelijk de natuur zelf. We kozen de dieren op basis van hun typische gedrag en temperament.
Plek en aantal
Ons buurtonderzoek heeft zich gericht op Volewijck, IJplein, Vogelbuurt en het Hamerkwartier. Omdat hier ruim zevenduizend vrijwilligers wonen wilden we aanvankelijk zeven Lantotems maken, maar besloten uiteindelijk in elk van de wijken één Lantotem te plaatsen op plekken waar veel mensen langskomen of verblijven.
Productie
Parallel aan de symboliek onderzochten we hoe we de dierenkoppen mooi, kleurig, stevig en bestendig konden produceren en bevestigen in een paal. Met hulp van lokale kunstenaars en makers leerden we hoe we de dierenkoppen konden maken én printen. De koppen bestaan uit twee delen. Ze zijn ondersteboven geprint uit bestaande voorraden gekleurd en transparant gerecycled PETG plasticgranulaat. De eerste proefprint is inmiddels alweer gerecycled.
Plaatsing
Tot slot hebben we de koppen bevestigd. De Lantotems worden 8 oktober 2022 ingehuldigd met een kleine ceremonie, en voorbijgangers kunnen daarna een QR-code scannen waarmee ze op deze website belanden.
Toekomst
De Lantotems hebben een vergunning gekregen voor een jaar, maar misschien willen bewoners ze langer laten hangen. Het zou helemaal mooi zijn als het project uitbreidt naar andere wijken in Noord.
Maakstappen
Bijvangst
De kleikoppen zijn uiteindelijk een bijproduct van het maakproces maar ze verdienden het om afgemaakt te worden vonden wij. We gebruikten daarom grove Chamotteklei, holden de koppen uit en bakten ze in een elektrische oven op het Hamerkwartier op ca. 1100 graden. Ze zijn behandeld met vier verschillende glazuren, gaan weer in de oven, en hun toekomst is verder nog ongewis.
Maker
Amber Beernink
Het was ontzettend leuk om deze jongeren te mogen begeleiden bij het buurtonderzoek, de conceptontwikkeling, de uitwerking van de ontwerpen en de uitvoering. Iedereen kon eigen kwaliteiten inzetten en zich ontwikkelen in het maakproces. We hebben het echt samen gedaan.
Als maker was het ook een interessant proces. Het is al inspirerend om te kunnen werken met bestaande elementen in de openbare ruimte. Maar dit project is uniek omdat we met kunst in de openbare ruimte ook sociale kwesties kunnen aankaarten, en daarmee de buurt mooier kunnen maken.
De jongeren
Silke Jonk
Bij MooiMakers heb ik geleerd om stapje voor stapje, vanuit een heel breed onderzoek en met duizenden ideeën, een concreet werk te maken. Ik hoop dat onze werken jullie kunnen vertellen wat ik tijdens het maken heb geleerd: dat er overal en in iedereen wel iets ‘moois’ te vinden is.
De jongeren
Marijke Bot
“Het is interessant om mee te doen aan MooiMakers omdat je het hele maakproces meemaakt. Beginnend met niets denk je na over ontelbaar mogelijkheden om iets waardevols neer te zetten. Vervolgens los je samen alle problemen op waar je onderweg tegen aanloopt. Werken in groepsverband geeft meer vertrouwen en kracht om het doel uiteindelijk te bereiken." www.lucibratio.com
De jongeren
Berrit Bo Nederlof
Zelf heb ik gekozen om mee te doen aan MooiMakers omdat ik op mijn 17e een burn-out had gekregen. En ik iets zocht wat me weer mee liet doen aan de maatschappij. Ik zocht iets wat me interesseerde, ritme gaf en op mezelf leerde te vertrouwen. Achteraf gezien was MooiMakers hier echt perfect voor. Inmiddels doe ik een creatieve opleiding wat erg goed gaat en waar ik het erg naar mijn zin heb.
Met dank aan:
Sarah Hermanides, In the Heart of Change (diersymboliek)
Urmy Macnack (natuurkrachten)
Fred Haaijen (dierenkennis)
Atelier Gerben Ligtelijn (beeldhouwinstructie)
Jeanne van Midde (beeldhouwmaterialen)
Elise Chalcraft (capibara vormgever)
Mate Olah, KABK (3D scan)
Nout Kooij, VanPlestik (3D print)
Keramiek van Campen (afbakken)
